I-Testosterone, ngokuziqhenya ngokuthi i-hormone yabanqobileyo, i-hormone yamandla kunye nobulili ithathwa njengento yesinidi yesondo. Kodwa akuyena wonke umntu owaziyo ukuba i-testosterone ikhona kwizinto eziphilayo kwinqanaba elincomekileyo lomphakathi, kwaye kunikezelwe ukuba isalathisi samahhala (i-biologically active) ayiyi kudlula i-norm - idlala indima ebalulekileyo ekulondolozeni ibhalansi ye-hormone kumzimba wesetyhini.
I-Testosterone Index: Iimpawu eziqhelekileyo
Kubalulekile ukuba uqaphele ukuba inkcazo ye testosterone yamahhala kwintombazana inokuthi ihluke kangangoko kwii-laboratories ezahlukeneyo. Oku kudibaniswe neziganeko zophando kwaye akufanele kukumemezele. Izixhobo zingahlukana.
I-Testosterone ekhululekile kuphela yindlela ephilayo esebenzayo ye-hormone, ebudeni bohlalutyo ayizange ihambelane neeprotheni zegazi (i-albumin ne-globulin). Isantya se-testosterone samahhala sinyuka kuwo wonke umphefumlo kwaye sifinyelele ekuphakameni kwayo kwabasetyhini beminyaka yobudala, okwangoku, kubini kwintombazana engaphantsi kweminyaka eyi-18 kunye nabasetyhini ekupheleni kokuphuma komzimba kuncinci kakhulu. Ngaloo ndlela, ixabiso lokubhaliweyo (ixabiso ngokwemimiselo) ye-testosterone yamahhala ibonakala ngathi:
- amantombazana angaphantsi kweminyaka engama-9 ubudala - 0,06 - 1,7 pg / ml (iipoporams per milliliter);
- amantombazana aphakathi kweminyaka eyi-9 ukuya kwe-13 (ixesha eliphambi kwexesha eliphambili) - ukuya kwi-1.7 pg / ml;
- amantombazana aphakathi kweminyaka eyi-13 ukuya kwe-18 (emva kwexesha lokushicilela) - ukuya ku-4.1 pg / ml;
- amantombazana nabasetyhini abaneminyaka engama-18 ubudala - 0.5 - 4.1 pg / ml;
- abasetyhini abaneminyaka yobudala - 0,1 - 1,7 pg / ml.
Ukunyuka kwe testosterone yamahhala
Ukuba le ntokazi iyaqaphela utshintsho ekubukeni kwayo (iinwele zomzimba ezigqithiseleyo kunye nokulahlekelwa kwintlungu ejongene neentlungu kunye kunye nokulahlekelwa yintliziyo ngexesha elifanayo, ukunyaniseka kwezwi, i-acne), ukuba umjikelezo wokuya kwakheka kwimiqathango kwaye ukuzama ukukhulelwa ayiphumelelanga, ngoko kwenzeka ukuba inqanaba le-testosterone likhululekile emzimbeni wakhe ngaphantsi kwe siqhelo. Kule meko, kucetyiswa ukuba uqhube isifundo ukuze ufumane inkcazo yehommoni.
Ukuba inqanaba le-testosterone elingenayo lidlula i-norm, kwandelwa amanyathelo okwenyuka okwaneleyo ekunciphiseni ukunciphisa ukunciphisa ukusetyenziswa kwawo: amaxesha amaninzi amalungiselelo e-hormone. Kodwa, njengokuba kukho ukubonisa, ukusetyenziswa kwezidakamizwa ze-hormone akusoloko kulungelelaniswa, akuqhelekanga kwiimeko xa ziqeshwa ngaphandle kokucacisa isizathu esibalulekileyo sokwanda.
Kubalulekile ukuqonda umahluko phakathi kwe-testosterone yamahhala neqhelekileyo. Ukunyuka kwesalathisi esinye akusoloko kukhokelela ekunyuseni kwenye. Ngoko, umzekelo, ukuba inqanaba le- testosterone yamahhala liphezulu kunelo liqhelekileyo, kwaye ixabiso le testosterone lilonke lihlala lingatshintshi, le nyaniso inokuthi ibonise iingxaki zesibindi, apho izidakamizwa ze-hormone ezingadingeki.
I-testosterone yamahhala xa ukhulelwe
Xa ukhulelwe, ngokukodwa kwisiqingatha sesibini, umgangatho wesimo se-testosterone ukhululekile uhlala uphezulu, oku kuqhelekileyo kwaye akufanele ukhathazeke ngumama olindeleyo. Le nyaniso ichazwa yinyaniso yokuba ngaphezu kweevoes kunye neengqungquthela ze-adrenal, ezivame ukuvelisa i-testosterone, kwisizukulwana esithweleyo isizukulwana esongezelelweyo sinikezelwa yi-placenta kunye nezitho zomntwana.
Kucacisa izibonakaliso zesimiso se-testosterone yamahhala ekukhulelweni akusiyo imisiwe, imvelaphi ye-hormonal yomntu ngamnye okhulelweyo, ngoko kunzima kakhulu ukuseka imida echanekileyo yokwanda kwe testosterone. Nangona kunjalo kubalulekile ukwazi:
- Inkcazo ye-testosterone yamahhala ayifanele igqithise izinga elimiselweyo ibhinqa elidala lokuzala
kuphela kwiiveki zokuqala zokukhulelwa, njengoko kudlulele kwinto eqhelekileyo isongela ukukhulelwa kwesisu. - Ukwanda kwenyameko kwi-testosterone kwintombi kuyingozi kuba nzima ukukhulelwa komntwana, kodwa kunye nokukhulelwa komzimba (ezimbini okanye ezingaphezulu kwezinto eziphambeneyo).
- Kwi-trimester yesithathu yokukhulelwa, inqanaba le-testosterone yamahhala, njengomthetho, lukhulu kakhulu kunesiqhelo, ezimbini, ezintathu okanye ngaphezulu.
Kubalulekile ukuba uqaphele ukuba oogqirha abaninzi banombono wokuthi akuyinto engadingekile kwaye engaziqhelanga ukucacisa izinga le-testosterone yamahhala kubasetyhini abakhulelweyo.